Makaleler
Yeni İş Kuracak Gençlere Vergi Müjdesi
Yeni İş Kuracak Gençlere Vergi Müjdesi
10 Şubat 2016 Tarihli ve 29620 Sayılı Resmî Gazetede yayınlanan 6663 sayılı Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun Mülga Mükerrer Madde 20. maddesi tekrar açılmış ve söz konusu maddeye ”Genç Girişimcilerde Kazanç İstisnası” başlığı açılmıştır.
Yasa koyucular bu düzenleme ile gençleri ekonomiye kazandırıp kalkınmanın önünü açmak ayrıca bir nebze de olsa işsizlik oranını düşürmektir. Çünkü bu düzenleme mevcut girişimcileri için getirilmiş bir düzenleme olmayıp ekonomiye yeni katılacak genç girişimcileri için getirilmiş bir düzenlemedir.
Aşağıdaki şartları taşıyan genç girişimcilerin faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı gelir vergisinden istisna olacak, istisnanın üstündeki kazançları ise genel hükümler çerçevesinde vergilendirilecektir. 75.000 TL’lik istisna tutarı üç vergilendirme dönemi için toplam istisna tutarı olmayıp her vergilendirme dönemi için ayrı ayrı uygulanacak olan bir istisna tutarıdır. Bir başka anlatımla genç girişimcilerin faaliyete başladıkları takvim yılı dahil üç takvim yılı boyunca her takvim yılı için elde ettikleri kazancın 75.000 TL’si için gelir vergi alınmayacaktır. Ancak bu istisna genç girişimcilerin gelir vergisi kanunun 94 üncü maddesi uyarınca kesinti yoluyla ödeyecekleri vergiyi kapsamamaktadır.
Şimdi bu istisna şartları tek tek sıralayalım;
* Tam mükellef gerçek kişi olmalıdır. Gerçek kişiler ise şahıslardır. İkametgahı Türkiye’de bulunanlar ile bir takvim yılı içinde Türkiye’de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar gelir vergisi kanununa göre tam mükellef kabul edilir. Bunlar dışındaki kişiler ise dar mükellef gerçek kişi kabul edilir ki bunların bu istisnadan yararlanmaları mümkün olmayacaktır.
* Mükellef oldukları tarihi itibariyle 29 yaşını doldurmamış olmalıdır. Yani işe başladıkları tarih itibariyle 29 yaşını doldurmamış olmaları yeterli olup sonraki vergilendirme dönemlerinde 29 yaşını doldursalar dahi işe başladıkları vergilendirme dönemi dahil üç vergilendirme döneminde istisnadan yararlanabileceklerdir.
* Ticarî, Ziraî ve Serbest meslek faaliyetine nedeniyle ilk defa mükellefiyet tesis etmiş olmalıdır. Daha önce bu faaliyetleri nedeniyle mükellefiyet tesis edenler ise bu istisnadan yaralanamazlar. Ayrıca ilk defa adlarına mükellefiyet tesis edilse dahi mevcut bir işletmeye veya mesleki bir faaliyete sonradan ortak olunmaması gerekir. Ancak ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlar nedeniyle adlarına ilk defa mükellefiyet tesis edilse dahi bu istisnadan yararlanamayacaklardır.
* Yeni iş kuracak genç girişimcilerin kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi gerekmektedir. (Çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırmak ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmaz.)
* İşe başlama bildiriminin yasal süresi içinde yapılmış olmalıdır. Gerçek kişilerde işe başlama bildirimleri ise işe başlama tarihinden itibaren on (10) gün içinde kendilerince veya 1136 sayılı Avukatlık Kanununa göre ruhsat almış avukatlar veya 3568 sayılı Kanuna göre yetki almış meslek mensuplarınca ilgili vergi dairesine yapılır.
* Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hâli hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması gerekmektedir.
Gelir Vergisi Kanununa göre Ticarî, Ziraî ve Serbest meslek faaliyetine ortaklık şeklinde yapılması mümkün olduğundan bu faaliyetlerin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması hâlinde ise tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla yukarıda saydığımız şartları taşıması gerekmektedir.
Ticarî, Ziraî ve Serbest meslek faaliyetine nedeniyle ilk defa mükellefiyet tesisi etmiş tam mükellef gerçek kişilerin bu faaliyetlerinden kazanç elde etmemeleri veya 75.000 TL’lik istisna tutarının altında kazanç elde etmeleri durumunda ise yine yıllık beyanname vermeleri gerekecek ancak gelir vergisi ödemeyeceklerdir.
Yeni iş kuracak genç girişimciler için bu istisna 2016 yılından itibaren uygulanacağından 2016 takvim yılı için 75.000 TL’lik kazanç istisnası demek Devletin mükelleflere vereceği 18.000,00 -TL’lik gelir vergisi desteği anlamına gelmektedir.
Bu istisnanın ayrıntıları ise henüz belirlenmemiş olup Maliye Bakanlığı’nın daha sonra çıkaracağı bir tebliğ ile netlik kazanacaktır.
Kaynak:
1– 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu
2– 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu
Bilal ASLAN
Vergi Müfettişi