Makaleler
Sevk İrsaliyesi ile İlgili Özellikli Durumlar
|
SEVK İRSALİYESİNİ DÜZENLEYECEK TARAF Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, Teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlemesi ve taşıtta bulundurulması şarttır. |
|
FATURA Fatura bulunsun veya bulunmasın mal hareketinin mutlaka sevk irsaliyesine bağlanması gerekir. Sevk irsaliyesinin düzenlenme tarihinden itibaren 7 gün içerisinde faturanın düzenlenmesi zorunludur. |
|
ARACIYA, KOMİSYONCUYA VEYA KONSİNYE OLARAK MAL GÖNDERİLMESİ Malın satılmak üzere komisyoncu veya diğer bir aracıya veya konsinye olarak gönderildiği hallerde de malı gönderen tarafından sevk irsaliyesi düzenlenir. |
|
MÜKELLEFLERİN KENDİ İŞYERLERİ ARASINDAKİ MAL SEVKİYATLARI Mükelleflerin kendi işyerleri ve şubeleri arasında mal sevkiyatı yapmaları halinde de bu mal hareketlerinin sevk irsaliyesine bağlanması gerekir. Ancak, bu irsaliyelerin fatura edilmelerine gerek yoktur. Aynı işletmenin muhtelif şube veya kısımlarından her biri, ayrı ayrı sevk irsaliyesi kullandığı takdirde bu irsaliyelere şube veya kısımlarına göre şube veya kısmın, isimlerinin yazılması veya özel işaretle seri ayrımı yapılması zorunludur. |
|
SEVK İRSALİYESİNİN KAÇ NÜSHA DÜZENLENECEĞİ Sevk irsaliyesi en az üç nüsha düzenlenecek ve iki nüshası emtiayı taşıyan taşıtta bulundurulacaktır. En az üç nüsha düzenlemeyen sevk irsaliyesi hiç düzenlenmemiş sayılır. |
|
SEVK İRSALİYESİNDE TARİH
|
|
SEVK İRSALİYESİ DÜZENLEMEMENİN CEZASI Sevk irsaliyesinin hiç düzenlenmemesi, düzenlense dahi malla birlikte bulunmaması, düzenlenen belgelerin aslı ile örneğinde farklı miktarlara yer verildiğinin veya gerçeğe aykırı düzenlendiğinin tespit edilmesi halinde, her bir belge için 1.1.2014'ten itibaren 190 TL özel usulsüzlük cezası kesilir. |
|
SEVK İRSALİYESİNDE BULUNMASI GEREKEN BİLGİLER Sevk irsaliyesinde;
İrsaliyeyi düzenleyenin imzasının da irsaliyede bulunması gerekmektedir. Mükellefler istedikleri takdirde, imzalarını irsaliye üzerine anlaşmalı matbaalarda basılı olarak kullanabilirler. |
|
ALICILAR BELLİ DEĞİLSE Alıcıların kimler olacağı ve ne miktarda mal alacakları belli olmayan ve alıcılara iş yerlerinde teslim edilmek üzere, satıcı tarafından kendi nakil vasıtası ile mal gönderilmesi halinde; nakil vasıtasına yüklenen tüm mallar için tek bir sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve düzenlenen sevk irsaliyesinin müşterinin adı ve adresi bölümüne “Muhtelif Müşteriler” ibaresi ile nakil vasıtasının plaka numarası ve sürücünün veya araçta bulunan satışa yetkili kimsenin adının yazılması mümkündür. Bu tür malların faturaları malın teslimi anında düzenlenecek ve bu faturalara sevk irsaliyesinin numarası kayıt edilecektir. Her satış için ayrıca sevk irsaliyesi düzenlenmeyecektir. Faturaya malın müşterinin işyerinde teslim edildiğine ilişkin şerh verilecektir. Bu şekilde düzenlenmiş sevk irsaliyesi ile sevk edilen mallar için yedi günlük süre beklenilmeksizin faturanın malın teslimi anında düzenlenmesi zorunludur. |
|
İŞLETMENİN KENDİ İHTİYACI İÇİN MAL ALMASI Mükelleflerin faaliyetlerine ilişkin olarak kendi işyerlerinde kullanmak ve tüketmek amacıyla satın aldıkları kırtasiye malzemeleri, büro ve temizlik malzemeleri, yemek ve ekmek gibi ufak hacimli ve değeri fatura düzenleme sınırını (2014 yılı için 800 TL) aşmayan malları taşımaları veya taşıttırmaları halinde bu mallara ait faturanın taşıma esnasında taşıtta bulundurulması ve faturanın üzerine “bu mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmemiştir” şerhinin konulması şartı ile sevk irsaliyesi düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır |
|
ÖNCE FATURA DÜZENLENMESİ, MALIN DAHA SONRA TESLİM EDİLMESİ Satılan mallara ilişkin faturaların malın tesliminden önce düzenlendiği ve malın daha sonra sevk edildiği durumlarda; faturayı düzenleyenler faturada malın daha sonra sevk edileceğini belirteceklerdir. Faturada bulunması gereken malın teslim tarihi ve irsaliye numarası ise malın tesliminden sonra alıcı ve satıcı kendilerinde kalan sevk irsaliyesinden faydalanarak faturaya şerh verecekler, fatura ve sevk irsaliyesi arasındaki uyumu sağlayacaklardır |
|
FASON GÖNDERİLEN MALLAR Mükelleflerin, yarı mamül veya mamul mallarını, bazı işlemler yapılmak üzere, diğer mükelleflere göndermeleri ve bu mükelleflerden malları geri getirmeleri durumunda götürülen ve geri getirilen mallar için, gidiş ve geliş taşımaları sırasında ayrı ayrı sevk irsaliyesi düzenlemeleri zorunludur. |
|
NUMUNE MAL GÖNDERİLMESİNDE Numune üzerine veya tecrübe ve muayene şartıyla satım yapılmak üzere mal sevkiyatı yapılması halinde sevk edilen mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi zorunludur. |
|
BAŞKA MÜKELLEFLERE TESLİM EDİLMEK ÜZERE TALİMATLA MAL SEVKİ Örneğin; TOPTANCI, müşterisi PERAKENDECİ'ye teslim edilmek üzere, İMALATÇI'ya talimat vererek kendi adına mal sevkiyatı yapılmasını istemektedir. Bu örnekte PERAKENDECİ’ye karşı esas satıcı TOPTANCI’dır. İMALATÇI ise TOPTANCI’ya karşı satıcı durumundadır. Ancak, İMALATÇI, malı TOPTANCI yerine PERAKENDECİ’ye teslim etmektedir. Buna göre, malın alıcı PERAKENDECİ’ye teslim edilmek üzere İMALATÇI tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde İMALATÇI, bir nüshası kendinde kalacak ve diğer nüshası PEKAKENDECİ’ye gönderilecek şekilde sevk irsaliyesi düzenleyecek, ayrıca kendisinde kalan nüshasının bir fotokopisini de TOPTANCI’ya gönderecektir. Sevk irsaliyesinin müşteriler bölümüne ise “TOPTANCI adına PERAKENDECİ’ye teslim edilmek üzere” ibaresini yazacaktır. Daha sonra; İMALATÇI tarafından TOPTANCI’ya ve TOPTANCI tarafından da PERAKENDECİ’ye düzenlenecek satış faturalarına, İMALATÇI tarafından düzenlenmiş sevk irsaliyesinin tarih ve numarası yazılacaktır. |
|
BAKIM VE ONARIM İÇİN TAŞINAN DEMİRBAŞLAR Dolayısıyla işletmenin aktifine kayıtlı bulunan demirbaşların bakım ve onarım için başka bir yere taşınmaları ticari bir hareket olmadığından sevk irsaliyesi düzenlenmesine de gerek yoktur. |
|
BAĞIŞ OLARAK VERİLEN MALLAR Bağışlar için malın cinsini, miktarını ve maliyet bedelini (amortismana tabi iktisadi kıymetler için net aktif değeri) gösterir bir fatura ve buna ilişkin sevk irsaliyesi düzenlemek zorunludur. |
|
NİHAİ TÜKETİCİLERİN TÜKETİM AMACIYLA ALDIKLARI VE KENDİLERİNİN TAŞIDIKLARI MALLAR Nihai tüketicilerin tüketim amacıyla, perakende olarak satın aldıkları malları, kendilerinin taşıması veya taşıttırılması halinde bu mallara ait fatura veya perakende satış fişinin bulunması halinde sevk irsaliyesi düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır. |
|
İRSALİYELİ FATURA DÜZENLEYEN MÜKELLEFLER İrsaliyeli fatura düzenleyen mükelleflere de, diledikleri takdirde fatura ve sevk irsaliyesini de ayrı ayrı kullanabilme hakkı tanınmıştır. Mükellefler istedikleri takdirde irsaliyeli faturanın yanı sıra fatura ve sevk irsaliyesini de kullanabileceklerdir. |
|
KAMU KURUMLARINDAN MAL ALINMASI Kamu kurum ve kuruluşları tarafından satılan çeşitli mamullerin sevkiyatında, düzenlenen belgelerde malın cinsi, miktarı, alıcının adı ve soyadı veya varsa ticaret ünvanı, vergi dairesi ve hesap numarasının bulunması halinde ayrıca sevk irsaliyesi aranmayacaktır. |
|
İTHALAT VE ULUSLARARASI TAŞIMACILIKTA Uluslararası taşımacılıkta kullanılan hamule senedi, konşimento gibi belgeler ve gümrük giriş, çıkışlarında nakil vasıtalarında malların mevcudu tespit edilip mühürlendikten sonra Gümrük İdarelerince verilen resmi belgeler sevk irsaliyesi olarak kabul edilecektir. Ancak, gümrük girişi sırasında gümrük idarelerince düzenlenip verilen resmi belgelerde yer alan mal mevcudunun, araçta taşınan mal mevcudu ile aynı miktarda olması halinde bu belgeler sevk irsaliyesi yerine geçen bir belge olarak kabul edilecektir. Aksi takdirde mal hareketlerinin seyri için her araçta bulunan mala ilişkin olarak mükellef tarafından ayrı ayrı sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtlarda bulundurulması gerekmektedir. Emtianın mükellefin iş yerine gelmesinden sonraki taşıma işlemlerinde, sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıma sırasında taşıtta bulundurulması zorunludur. |
|
MALLARIN İRSALİYEYE TEK TEK YAZILMASI Sevk irsaliyesinde taşınan veya taşıttırılan tüm malların nevi ve miktarlarının ayrıntılı olarak belirtilmesi şarttır. Sevk irsaliyesine yazılmadan "Ekli Liste" şeklinde bir uygulama yapılması mümkün değildir. |