Makaleler

Doğum Yapan Annelere Yarım Çalışma Tam Ücret

Doğum Yapan Annelere Yarım Çalışma Tam Ücret

Doğum yapan anneler, hem çocukları ile daha fazla zaman geçirmeleri hem gelir kaybına uğramamaları için yarı zamanlı çalışma hakkı getirildi. Bu hak üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen ebeveynlere yarı zamanlı çalışma ve kısmi süreli çalışma hakkı getirildi.

6663 sayılı kanunla 10.02.2016 tarihinde yürürlüğe giren bu kanunla ayrıca babaya ve evlat edinene doğum izni hakkı da getirildi.

Babaya ve Evlat Edinene Doğum İzni

Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü hâlinde, doğum sonrası kullanılamayan süreleri baba kullanacak. Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene çocuğun aileye fiilen teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta analık hâli izni kullandırılır.

Yarı Zamanlı Çalışma (4857/74)

4857 sayılı İK 63 maddesine göre haftalık 45 saat (tam zamanlı) çalışan işçilere doğum veya evlat edinme sonrası yarı zamanlı çalışma hakkı getirildi.

Kadın işçilerin doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık (çoğul gebelikte 18 hafta) doğum izni sonrası, çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri halinde;

Birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün, üçüncü ve sonraki doğumlarda ise 180 gün

süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir.

Çoğul doğum hâlinde bu sürelere 30 gün daha eklenir.

- Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre üç yüz altmış gün olarak uygulanır.

Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya tek başına evlat edinenler çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten itibaren kısmi süreli çalışma hakkından faydalanır.

Yarı zamanlı çalışma hakkından yararlanan için ayrıca süt izni verilmez.

İsteği halinde kadın işçiye, üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene 6 aya kadar ücretsiz izin verilir.

Yarı Zamanlı Çalışma Ödeneği

Haftalık çalışma süresinin yarısı kadar verilen ücretsiz izin süresince doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği ödenir.

İşçinin, yarım çalışma süresinin karşılığı işveren tarafından ödenecek, diğer yarısı ise İş-kur tarafından işsizlik fonundan karşılanacaktır.

• Yarı zamanlı çalışma ödeneğinden yararlanılabilmesi için, işçinin adına doğum veya evlat edinme tarihinden önceki son üç yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması,

• Analık hali izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içinde İşkur’a, doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunulması gerekir.

• Doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneğinin günlük miktarı, günlük asgari ücretin brüt tutarı kadardır. (54,90 TL.) Bu ödemeler damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

• Yarım çalışma hakkından faydalanan çalışanın prim günü kaybı olmayacaktır.

• Geçici iş göremezlik ödeneği almaya hak kazananlara, bu durumlarının devamı süresince doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği ödenmez. (4447 Ek Md.5)

Yarı Zamanlı Çalışma ve Kısmi Süreli Çalışma Birbirinden Farklıdır

Yarı zamanlı çalışmada ücretin yarısı işverenden diğer yarısı ise İş-kur tarafından ödenir. Kısmi süreli çalışma ise; çocuğun ilkokul çağına gelene kadar ebeveynlerden birinin isteği ile Part-time çalışmasıdır. Bu şekilde çalışmada çalıştığı sürenin ücretini işverenden alırken çalışmadığı süre ile ilgili İş-kur tarafından verilen herhangi bir ödemeye hak kazanmaz.

Kısmi Süreli Çalışma (4857/13)

4857/74 üncü maddesinde öngörülen Yarı Zamanlı Çalışma veya 6 aylık ücretsiz izinlerin bitiminden sonra çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar ebeveynlerden biri;

- Kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir.

- Bu talep işveren tarafından karşılanır ve geçerli fesih nedeni sayılmaz.

Kısmi süreli çalışmaya başlayan işçi, aynı çocuk için bir daha bu haktan faydalanmamak üzere tam zamanlı çalışmaya dönebilir.

Kısmi süreli çalışmaya geçen işçinin tam zamanlı çalışmaya başlaması halinde yerine alınan işçinin iş sözleşmesi herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın kendiliğinden sona erer.

Kısmi süreli hakkından faydalanmak veya tam zamanlı çalışmaya geri dönmek isteyen işçi işverene bunu en az bir ay önce yazılı olarak bildirmek zorundadır.

Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferiden evlat edinenler de çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten itibaren bu haktan faydalanır.

Anne veya babadan herhangi birinin çalışmaması hâlinde, çalışan eş kısmi süreli çalışma talebinde bulunamaz. (4857/13)