Makaleler

Anonim Şirket Kurucu Ortakları Kendi İşyerlerinde SSK' lı olabilecekler

Son düzenleme olan Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayınlanan 2015/19 sayılı Genelge’ ye geçmeden önce konuyla ilgisi bakımından 5510 sayılı Kanun’un “Sigortalılık Hallerinin Birleşmesi” başlıklı 53. maddesine yer vermek gerekmektedir. Bu bağlamda, adı geçen Kanun maddesinde “4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemezler.”hükmünün yer aldığı görülecektir. Ancak, bu hükme rağmen ve yukarıda izah edildiği üzere anonim şirket kurucu ortakları, 01.10.2008 tarihinden itibaren, 4/1-b bendi kapsamında sigortalı sayılmadıklarından, kurucu ortak oldukları anonim şirketler üzerinden, 4/1-a kapsamındaki çalışmaları kapsamında, bu statüyle sigortalı olarak tescil edilebilmektedirler.

Diğer taraftan, öteden beri Bağ-Kur kapsamında sigortalılığı devam eden ve 5510 sayılı Kanun’un geçici 22. maddesinde düzenlenen imkan doğrultusunda 4/1-b kapsamında devam ettiren kurucu ortakların, kurucu ortak oldukları anonim şirket işyerlerinden 4/1-a kapsamında sigortalı olarak tescil edilmesi gibi bir durumda ne olacaktır? İşte son düzenleme bu soruya açıklık getirmekte olup isabetli bir düzenleme olmuştur. Bu bağlamda, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2013/11 sayılı Genelgesi’ne, 2015/19 sayılı Genelgesiyle eklenen “1.19. Anonim Şirketlerin Kurucu Ortaklarının Sigortalılığı” bölümüne bakmak gerekecektir. Bu bölümde “… anonim şirket kurucu ortakları 01.10.2008 tarihinden sonra Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmadıklarından kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı hizmet akdine tabi çalışmaları kaydıyla Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilmesinde sakınca bulunmamakta olup, geçici 22. madde kapsamında prim ödemekte iken kendi işyerlerinden (a) bendi kapsamında sigortalı olarak bildirilenlerin de iradelerini (a) bendi sigortalısı olma yönünde kullandıkları hususu dikkate alınarak geçici 22. madde gereğince devam ettirilen (b) bendi sigortalılıkları sona erdirilecektir.” denilmektedir. Dolayısıyla, belirtilen hükümlerde, anonim şirket kurucu ortağının, kurucu ortak olduğu anonim şirket işyerinden 4/1-a kapsamında sigortalı olarak tescil edilmesinin, “sigortalılık statüsü iradesini, 4/1-a (SSK) kapsamında sigortalı olma yönünde kullandığı” şeklinde yorumlanacağı ifade edilmektedir. Bu doğrultuda, söz konusu kişilerin, 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında devam ettirilmekte olan sigortalılığının sona erdirilmesi, 4/1-a (SSK) kapsamındaki sigortalılık statüsünün geçerli sayılması manasına gelmektedir.

Sonuç olarak, anonim şirket kurucu ortaklarının sigortalılık statüleri, mevzuatın sık değişmesinden dolayı bir süreç geçirmiştir. Bu bağlamda, Anonim şirket kurucu ortakları, 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu kapsamında sigortalılık statüsüne tabi iken 5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesiyle ile Kanun’un yürürlük tarihi olan 01.10.2008 tarihi itibariyle tabi olduğu bu statüyü kaybetmişlerdir. Fakat öteden beri devam ede gelen Bağ-Kur sigortalılıkları, ya tabi oldukları Bağ-Kur statüsünde devam etmek yönünde Kurum’dan talepte bulunmuşlar ya da zımni olarak Kurum tarafından devam ettirilmiştir. Son tahlilde, anonim şirketlerin kurucu ortaklarından daha önce geçici 22. maddeden yararlanıp 4/1-b sigortalılarını devam ettirmekle birlikte kendi işyerlerinden 4/1-a bendi kapsamında sigortalı olarak bildirilenlerin, iradelerini 4/1-a bendine tabi çalışmak yönünde kullandıkları kabul edilerek, kurucu ortakların kendi işyerlerinden sigortalı olabilme yolu açılmış olmaktadır. Bu şekilde 4/1-a’ya tabi olanların geçici 22. madde gereğince devam ettirilen (b) bendi sigortalılıkları sona erdirilecektir. Ertuğrul GEZEN*Yaklaşım / Eylül 2015 / Sayı: 273

*    İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Denetmeni

(1) 16.06.2006 tarih ve 26200 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.